Latex - Przypis dolny (footnote) w tabeli

Wraz z niniejszym artykułem wracamy do tematyki składania dokumentów w Latex-u. Skupimy się na problemie umieszczenia przypisu dolnego, wskazującego odniesieniem na tekst wewnątrz tabeli. Sprawa jest dość problematyczna i tym samym staje się warta opisania. Powiem zatem, czym się trudność objawia i jak prawidłowo do niej podejść.

Jaki wygląda problem?

Jak wspomniałem we wstępie, staramy się dodać przypis dolny do treści znajdującej się w tabeli. I pytanie w tym kontekście o wygląd problemu jest zupełnie zasadne, bowiem objawia się on wyłącznie wizualnie - podczas kompilacji dokumentu przez system Latex nie zostanie wskazany żaden błąd czy choćby ostrzeżenie. Mimo to, wyrenderowany zostanie wyłącznie indeks przypisu, natomiast sam przypis u dołu dokumentu się nie pojawi. Użytkownik obeznany ze specyfiką Latex-a przekompiluje kod jeszcze raz... i jeszcze kolejny, jednak na próżno. Bez specjalnych zabiegów przypis po prostu się nie pojawi.

To jak dodać footnote prawidłowo?

Sposobów na rozwiązanie problemu jest kilka, jednak bliżej zajmiemy się tylko jednym z nich, w mojej ocenie najpoprawniejszym (pozostałe mi znane wymienię hasłowo na końcu). Tym najpoprawniejszym podejściem jest dołączenie do dokumentu pakietu footnote. Dostarcza on środowisko o nazwie savenotes, którego zadaniem jest prawidłowe obsłużenie przypisów. Dlatego też, aby przypis dolny wskazujący na treść w tabeli pojawił się prawidłowo w dokumencie, należy otoczyć tabelę środowiskiem savenotes, tak jak jest to pokazane poniżej.

\documentclass{article}
\usepackage{footnote}
\begin{document}
\begin{savenotes}
    \begin{table}
        \begin{tabular}{|c|c|}
            \hline
            X & Y & Z \footnote{Przypis dolny} \\
            \hline
            1 & 2 3 1 \\
            \hline
        \end{tabular}
        \end{table}
    \end{savenotes}
\end{document}
        

A jakie są inne sposoby?

Innymi sposobami rozwiązania problemu są: otoczenie tabeli środowiskiem minipage, bądź zamiana table na longtable. Polecam jednak pozostać przy savenotes, ponieważ środowisko minipage ma inne zadania aniżeli obsługa przypisów w tabelach, a fakt, że pomoże w tym kontekście, należy raczej rozpatrywać jako efekt uboczny. Podobnie sprawa ma się z longtable. Myślę, że śmiało można założyć, że skoro tabela nie została zbudowana w oparciu o tę strukturę, to znaczy, że wcale nie było takiej potrzeby i niech tak też pozostanie.

Zakończenie