Polecenie linux cpio: Jak skutecznie archiwizować i przywracać pliki

W systemie Linux dostępnych jest wiele narzędzi do pracy z plikami, w tym narzędzi do archiwizacji. Jednym z takich narzędzi jest polecenie cpio, które może być wykorzystywane do archiwizowania, przywracania i manipulowania plikami w różnych formatach. Choć cpio nie jest tak popularne jak tar czy zip, ma swoje specyficzne zastosowanie, które sprawia, że jest niezwykle przydatne, zwłaszcza w bardziej zaawansowanych operacjach na plikach w systemie Linux. W tym artykule przyjrzymy się bliżej poleceniu cpio, omówimy jego funkcje i zastosowanie oraz przedstawimy praktyczne przykłady użycia.

Czym jest polecenie linux cpio?

Polecenie cpio (z ang. "copy in and out") w systemie Linux jest narzędziem służącym do tworzenia archiwów i przywracania plików z tych archiwów. Zostało zaprojektowane, aby umożliwić użytkownikowi łatwe kopiowanie plików do i z archiwów, co sprawia, że jest to bardzo wszechstronne narzędzie, szczególnie przydatne w zarządzaniu kopiami zapasowymi systemu.

Podstawową funkcjonalnością cpio jest możliwość tworzenia archiwów w różnych formatach oraz odtwarzania tych archiwów, zarówno lokalnie, jak i zdalnie. Cpio różni się od innych narzędzi, takich jak tar, tym, że nie przechowuje plików w jednym pojedynczym archiwum, ale raczej operuje na plikach w sposób sekwencyjny. Z tego powodu jest szczególnie użyteczne, gdy trzeba przetwarzać pliki w sposób bardzo elastyczny.

Jak działa polecenie cpio?

Polecenie cpio działa na podstawie tzw. "standardowego wejścia" i "standardowego wyjścia". Z tego powodu cpio współpracuje najczęściej z innymi narzędziami, takimi jak find i ls, które pomagają w określeniu, jakie pliki mają zostać skopiowane do archiwum. Cpio przyjmuje listę plików, które mają zostać skopiowane lub przywrócone, a następnie przetwarza je na podstawie wybranych opcji.

W skrócie, cpio może działać w trzech trybach:

• Copy-Out (kopiowanie plików do archiwum) – tworzenie archiwum z plików znajdujących się w systemie.
• Copy-In (przywracanie plików z archiwum) – przywracanie plików do systemu z wcześniej utworzonego archiwum.
• Copy-By-List (współpraca z listą plików) – używanie listy plików, które mają zostać przekopiowane lub przywrócone.

Wszystkie te operacje mogą być dostosowane za pomocą dodatkowych opcji, takich jak kompresja plików, dodawanie metadanych, zmiana nazw plików, itp. Więcej na temat tych opcji dowiesz się w dalszej części artykułu.

Podstawowa składnia polecenia cpio

Podstawowa składnia polecenia cpio wygląda następująco:

cpio [opcje] operacja

Główne operacje to:

• -o – Copy-Out (tworzenie archiwum)
• -i – Copy-In (przywracanie plików z archiwum)
• -p – Copy-By-List (przetwarzanie plików z listy)

Do tego dochodzą różne opcje, takie jak:

• -v – wyświetlanie szczegółowych informacji o procesie archiwizacji lub przywracania.
• -f – określenie nazwy pliku archiwum.
• -c – kompresja plików podczas archiwizacji (np. za pomocą gzip).

Przykłady użycia polecenia cpio

1. Tworzenie archiwum przy pomocy cpio

Załóżmy, że chcesz utworzyć archiwum z wybranych plików i katalogów. Możesz to zrobić przy pomocy cpio w połączeniu z find. Oto przykład:

find /ścieżka/do/katalogu -type f | cpio -ov > archiwum.cpio

W tym przypadku polecenie find wyszukuje pliki w określonym katalogu, a następnie przekazuje je do cpio, który tworzy z nich archiwum. Flaga -o oznacza, że pliki będą kopiowane do archiwum. Rezultatem będzie plik archiwum.cpio, który zawiera wszystkie znalezione pliki.

2. Przywracanie plików z archiwum

Jeśli chcesz przywrócić pliki z utworzonego wcześniej archiwum, możesz użyć opcji -i. Przykład:

cpio -iv < archiwum.cpio

Po wykonaniu tego polecenia pliki z archiwum zostaną przywrócone do systemu w ich pierwotnych lokalizacjach.

3. Kopiowanie plików z listy

Jeśli masz listę plików, które chcesz skopiować do nowego katalogu lub archiwum, możesz użyć trybu copy-by-list. Przykład:

cat lista_plikow.txt | cpio -pdm /ścieżka/do/nowego/katalogu

W tym przykładzie cpio będzie kopiować pliki z listy zawartej w pliku lista_plikow.txt do wskazanego katalogu docelowego. Flagi -p, -d, -m oznaczają, odpowiednio, kopiowanie, tworzenie katalogów, jeśli nie istnieją, oraz zachowanie metadanych plików.

4. Archiwizowanie z kompresją

Możesz również użyć opcji kompresji, aby zaoszczędzić miejsce podczas tworzenia archiwum. Przykład z użyciem kompresji gzip:

find /ścieżka/do/katalogu -type f | cpio -ov | gzip > archiwum.gz

To polecenie tworzy archiwum z plików i kompresuje je za pomocą gzip. Plik wynikowy to archiwum.gz.

Podsumowanie

Polecenie cpio jest niezwykle potężnym narzędziem do archiwizacji i przywracania plików w systemie Linux. Choć nie jest tak popularne jak tar czy zip, z pewnością ma swoje miejsce w pracy administratora systemu czy programisty. Dzięki elastyczności i bogatym opcjom, takim jak możliwość kompresji, manipulowania metadanymi, czy pracy z listami plików, cpio daje użytkownikom ogromne możliwości. Warto poznać jego zastosowanie, by móc w pełni wykorzystać potencjał tego narzędzia w codziennej pracy z systemem Linux. Happy archiving!